19 «إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللّهِ الاْءِسْلامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ إِلاّ مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ وَمَنْ يَكْفُرْ بِآياتِ اللّهِ فَإِنَّ اللّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ»
ترجمه:
19. محقق است كه دين مرضى نزد خداوند اسلام است و اختلاف اهل كتاب در اينكه يهوديت يا نصرانيت است بعد از اينكه علم پيدا كردند به حقانيت اسلام، نيست مگر از روى حسد و عناد كه در ميان آنهاست، پس هر كس كافر شود به آيات و حجج الهيه البته خداوند به زودى به حساب آن مىرسد.
تفسير:
«إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللّهِ الاْءِسْلامُ» ، ممكن است، بلكه ظاهر اين است كه مراد از اسلام شريعت مقدسه محمديه صلىاللهعليهوآله باشد، چنانچه در آيه شريفه مىفرمايد: «وَ رَضِيتُ لَكُمُ الاْءِسْلامَ دِيناً»[1].
[در معانى اسلام]
و ممكن است مراد اسلام به معنى جامعى [ باشد ] كه تمام انبيا بر آن مبعوث شدند از اصول عقايد و اخلاق و فروع مثل نماز و زكات و روزه و نحو اينها كه قابل نسخ نيست، چنانچه قبلاً در وصيت حضرت ابراهيم و يعقوب متعرّض شديم.
[تعريف اسلام از زبان اميرالمؤمنين عليهالسلام]
و ممكن است مراد تسليم نسبت به اوامر الهى باشد و اخبار هم مختلف است. از اميرالمؤنين عليهالسلام مروى است فرمود:
«لأنسِبنّ الإسلام نِسبةً لم ينسِبها أحد قبلي: الإسلام هو التسليم، والتسليم هو اليقين، واليقين هو التصديق، والتصديق هو الإقرار، والإقرار هو الأداء، والأداء هو العمل. المؤن أخذ دينه عن ربّه ولم يأخذه عن رأيه. إنّ المؤن يعرف إيمانه في عمله، وإنّ الكافر يعرف كفره بإنكاره، يا أيـّها الناس، دينَكم دينَكم، فإنّ السيّئة فيه خير من الحسنة في غيره، إنّ السيّئة فيه تُغفَر، وإنّ الحسنة في غيره لا تُقبَل»[2]. و از حضرت باقر عليهالسلام فرمود در تفسير اين جمله: «يعني الدين فيه الإمام»[3].
و نيز از آن حضرت است فرمود: «التسليم لعليّ بن أبي طالب بالولاية»[4]. ولكن مستفاد از ظاهر آيه و مجموع اخبار و ظاهر آيه شريفه «وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الاْءِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ»[5]، مراد شريعت محمديه طبق مذهب حقه اثنى عشريّه [ است ] كه عبارت اخرى از ايمان باشد.
بلى، در قرآن مجيد به معانىِ ديگرى در موارد ديگرى اطلاق شده چنانچه در وصاياى حضرت ابراهيم عليهالسلام و يعقوب عليهالسلام اولاد خود را و در موضوع حضرت ابراهيم گذشت[6]، و در آيه شريفه «قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنّا قُلْ لَمْ تُؤمِنُوا وَ لكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمّا يَدْخُلِ الاْءِيمانُ فِى قُلُوبِكُمْ»[7] و غير اينها.
[منشأ اختلاف اهل كتاب پيرامون اسلام چيست؟]
«وَ مَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ» ، اختلاف در حقانيت اسلام اگر از روى جهل و عدم معرفت باشد ممكن است به ادلّه و براهين و معجزه رفع گردد، امّا اگر از روى عناد و حسد و عصبيت باشد قابل رفع نيست ، حتى اگر مثل آفتاب بر آنها روشن شود و اين اهل كتاب [به] ويژه يهود از صدر اسلام إلى زماننا هذا مىتوان گفت صد نود آنها حقانيت اسلام را درك كردند، ولى صد ده آنها ايمان نياوردند و اين نيست مگر عناد، حسد، عصبيّت، لذا مىفرمايد:
«إِلاّ مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ» ، بلكه اختلاف بين خود يهود و نصارا هم از روى عناد و عصبيت و حسد است، و الاّ چگونه مىشود با آن معجزات از زنده كردن مردگان و بينايى كوران و تكلّم در گهواره و امثال اينها، مع ذلك آن نسبتهاى ناروا را به ساحت قدس مريم عليهاالسلام دهند.
«وَ مَنْ يَكْفُرْ بِآياتِ اللّهِ فَإِنَّ اللّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ»، گذشت كه آيات، اطلاق بر انبيا و اوصيا مىشود و بر آيات قرآنى و بر جميع معجزات صادره از انبيا و حجج و كفر به هر يك آنها كفر به خداست و مورث خلود در آتش مىشود و خداوند زود به حساب آنها رسيدگى مىكند ؛ يعنى جزاى عمل آنها را به
اسرع وقت به آنها مىچشاند و عناد و ظلم و تعدّيات و اذيتها كه نسبت به
پيغمبر صلىاللهعليهوآله و مسلمين كردهاند و مىكنند هم در دنيا به نكبتش و هم در آخرت
دچار مىشوند.
------------------------------------------------------
[1] . و راضى شدم براى شما دين اسلام را. سوره مائده: آيه 3.
[2] . تعريفى از اسلام ارائه مىكنم كه هيچ كسى قبل از من اين گونه تعريف نكرده است. اسلام يعنى تسليم شدن و تسليم به معنى يقين است و منظور از يقين، تصديق كردن است كه به معنى اعتراف كردن مىباشد، منظور از اعتراف، به جا آوردن است ؛ يعنى عمل كردن به دستورات اسلام. مؤمن دينش را از خدايش مىگيرد، نه از عقل و نظر خود. ايمان مؤمن در عملش و كفر كافر با انكار كردنش شناخته مىشود . اى مردم! مراقب دين خود باشيد، به راستى كه انجام كار بد همراه با ديندارى بهتر از انجام كار خوب همراه با بىدينى است ؛ زيرا كار بدِ فردِ ديندار بخشيده مىشود، ولى كارِ خوبِ فردِ بىدين پذيرفته نمىشود. تفسير قمى: ج1، ص108 و تفسير البرهان: ج2، ص16، ح5.
[3] . منظور از دين در اين آيه، امام است در نسخهاى ديگر: ايمان است. تفسير عياشى: ج1، ص189، ح21 و تفسير البرهان: ج2، ص16، ح2.
[4] . تسليم ولايت على بن ابيطالب عليهالسلام شدن مىباشد. مناقب آل أبى طالب: ج3، ص114، و تفسير البرهان: ج2، ص16، ح3.
[5] . و كسى كه طلب كند و اختيار كند دينى غير دين اسلام، پس از او پذيرفته نخواهد شد. سوره آل عمران: آيه 85.
[6] . ر. ك: همين تفسير، ج3 ، ص125 .
[7] . گفتند اعراب كه ما ايمان آورديم . بفرما ايمان نياوردهايد ، ولكن بگوييد اسلام آوردهايم و هنوز ايمان در قلوب شما داخل نشده است . سوره حجرات: آيه 14.
آیه ١٩ « إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللّهِ الاْءِسْلامُ وَمَا اخْتَلَفَ... »
- بازدید: 3036