اعترافات عمر درباره امير مؤمنان على(عليه السلام)
عمر گفت: پيامبر مى خواست خلافت على را مكتوب كند ولى...
ابن ابى الحديد ـ به نقل از «تاريخ بغداد» احمد بن أبى طاهر(117) ـ سخنان عمر بن خطاب و ابن عبّاس را در رابطه با امر خلافت اين چنين شرح داده است :
عمر: على كجاست؟
ابن عبّاس: او را ديدم در حال قرائت قرآن مشغول آبيارى نخلستان بود.
عمر: در سخنان رسول الله اشاره اى ـ به خلافت على بود ـ كه اثبات حجت و قطع عذر بدان نشود، و او در پى فرصتى بود كه كار خلافت على را عملى سازد، و در مرض موتش مى خواست تصريح بنام او كند، پس من با كلمه «إنّ الرجل لَيَهجر» از روى دل سوزى براى اسلام و دست اندازى بر آن مانع شدم!
به خداى اين بنا، قريش هيچ گاه بر على اتفاق نخواهد كرد، و اگر او متصدى امر خلافت مى شد عرب از هر سو عليه وى سر برمى تافت و سر و صدا به راه مى انداخت.
پس رسول خدا فهميد كه من، به تصميم او پى بردم و بدين جهت ـ از نوشتن آن ـ خوددارى كرد.(118)
نيز ابن ابى الحديد نوشته است :
عمر گفت: رسول خدا به هنگام بيمارى فوت تصميم گرفت امر خلافت على را مطرح كند، اما من بخاطر بيم از فتنه و متلاشى شدن امر اسلام مانع آن شدم؟
پس رسول خدا(صلى الله عليه وآله) به نيت قلبى من پى برد و از انجام تصميم خوددارى نمود.(119)
مؤلّف: قطع نظر از دلائل فراوان قرآنى و حديثى برخلافت بلا فصل اميرمؤمنان على(عليه السلام) كه نمونه بارزش حديث غدير است .
تنها بر اساس اعتراف عمر، شكى نيست كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) فقط على را شايسته تصدى خلافت مى دانست كه تصميم به واگذارى كتبى امر خلافت به او گرفت و امر به آوردن وسيله نوشتن فرمود.
اما عمر بخاطر اختلاف افكنى بين حاضرين مجلس با جمله «إنّ الرجّل ليهجر» يا «دعوه فإنّ نبيّكم يهجر»(120) حضرتش را هذيان گو معرّفى نمود، و از عملى شدن تصميم پيامبر و آوردن وسيله نوشتن ممانعت كرد. دسيسه او كارگر شد و اصحاب حاضر در مجلس دو دسته شدند، بعضى طرفدار عمر، يعنى گفتار او را تقويت نمودند و عدّه اى طرفدار رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) بگونه اى كه نزاع كردند و داد و فرياد بلند شد در اين زمان پيامبر (مجسمه خلق عظيم) متغير شد و فرمود: از پيش من برخيزيد، اينجا جاى اختلاف و نزاع نيست.
حال اين سؤال مطرح است كه: چگونه عمر از روى دل سوزى؟؟ براى مسلمين در حضور پيامبر بذر نفاق و اختلاف را پاشيد و ايجاد دو دستگى نمود و به پيامبرى كه خدا در قرآن اطاعت او را واجب كرده و سخن او را وحى معرفى نموده(121) جسارت كرد و او را از وصيّت كردن كه حقّ مسلم هر مسلمانى است منع كرد.
_________________________________________________
(117) احمد بن ابوطاهر طيفور خراسانى، متولد 204 و درگذشته 280 در بغداد از اعلام مورخين و صاحب پنجاه تأليف از جمله «تاريخ بغداد» است كه جلد ششم آن بچاپ رسيده .
جهت آگاهى بر شرح حالش رجوع شود به «اعلام زركلى» 1/141 و پاورقى .
(118) شرح ابن ابى الحديد: 12/20ـ21.
(119) مصدر قبل، ص79.
(120) صحيح بخارى، ج1، ص65 شماره حديث 55 باب كتابة العلم، ج6 ص29 شماره 422 و423 كتاب المغازى باب مرض النبى(صلى الله عليه وآله) وج7 ص219 شماره 30 كتاب المرض باب قول المريض قوموا عنّى، وج9 ص200 شماره 134، كتاب الاعتصام بالكتاب والسنة، باب كراهية الخلاف.
صحيح مسلم، ج3، ص1257، حديث 20 كتاب الوصيه، باب ترك الوصيه.
(121) سوره نجم، آيه 3 و4.
