ولادت حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام
روز چهارم شعبان سال 26 هـ .ق علمدار كربلا، سقای نینوا، قمر بنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس(علیه السلام) چشم به جهان گشود . پدر گرامی آن حضرت، مولای متقیان امیرمؤمنان امام علی(علیه السلام) و مادر بزرگوارشان فاطمه كلابیه ملقب به « ام البنین» بودند. پس از ولادت، قنداقه این مولد مبارك را به دست پدر گرامی شان امیرمؤمنان(علیه السلام) دادند. امام با دیدن او، اشك در چشمان مبارکشان حلقه زد و سپس طبق سنت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفتند.
آن گاه از ام البنین پرسیدند: « نام او را چه نهاده‌اید؟» ایشان گفتند: «من در هیچ امری از شما پیشی نگرفته‌ام؛ هر نامی را كه خود می پسندید برای او برگزینید». امیرمؤمنان (علیه السلام) فرمودند: « من این كودك را به نام عمویم، عباس می‌نامم».
كنیه حضرت عباس (علیه السلام) ابوالفضل است؛ زیرا زندگانی آن حضرت سراسر فضیلت و برتری بوده است. مشهورترین القاب ایشان: قمر بنی هاشم، باب الحوائج، باب الحسین (علیه السلام)، سقا، عبد صالح، الحواسی (ایثار كننده)، صدیق، صاحب اللواء پرچم دار.
حضرت عباس(علیه السلام) خوش سیما و زیبارو بودند و به همین دلیل به ماه بنی هاشم ملقب شدند. قامتشان بلند و بازوهایی قوی داشتند و بر اسب كه سوار می‌شدند، زانوی آن حضرت تا گردن اسب می‌رسید؛ مظهر جلال و جبروت كردگار بودند و در شجاعت و صفات بعد از امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) سرآمد اولاد امیرمؤمنان(علیه السلام) به شمار می رفتند.
آن حضرت یك پارچه ایمان و بصیرت بود؛ چنان که امام صادق (علیه السلام) در زیارت نامه ایشان چنین می‌فرمایند: «اَشهَدُ اَنَّكَ لَم تَهِن وَ لَم تَنكُل وَ اَنَّكَ مَضَیتَ عَلی بَصیرةِ مِن اَمرِك؛ گواهی می‌دهم كه تو لحظه‌ای از خود سستی نشان ندادی و برنگشتی؛ بلكه مشی تو بر ایمان و بصیرت در دین رقم خورده بود» .
در جایی دیگر فرمودند: «عموی ما، حضرت عباس(علیه السلام) دارای بینشی ژرف و ایمانی استوار بود؛ در ركاب برادرش جهاد کرد و از آزمون الهی پیروز درآمد و با شهادت رحل زندگی برچید».
در پایان به روایتی از امام باقر(علیه السلام) در مقام و منزلت آن حضرت اشاره می‌كنیم. ایشان می‌فرمایند: «وقتی قیامت برپا می‌شود، پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به امیرمؤمنان علی (علیه السلام) می‌فرماید: "به فاطمه ام بگو برای شفاعت امت چه چیز را به پیشگاه خداوند عرضه می‌داری؟ حضرت امیرالمؤمنین امام علی(علیه السلام) پیام ایشان را می‌رساند و آن بانوی بزرگوار در پاسخ می‌فرمایند: "كفانا لاجل هذا المقام الیدان المقطوعتان من ابنی العباس؛ دو دست بریده پسرم عباس(علیه السلام) برای این مقام (شفاعت) كافی است"».
