يك سؤال اساسى و مهم اين است كه چگونه وصايت و امامت بين ذريّه انبيا به ارث گذارده مىشود؟ آيا به انتخاب مردم است، يا به اراده و مشيت الهى توسّط انبيا و اوصياى قبل؟
با نظرى گذرا به آيات قرآن پى مىبريم كه انتخاب اوصيا پيامبران از جانب خداوند متعال صورت پذيرفته است.
اينك به برخى از اين آيات اشاره مىكنيم:
1 - خداوند متعال درباره كيفيت انتخاب يوسف(علیه السلام) به عنوان جانشين يعقوب و پيامبرى براى بنى اسرائيل مىفرمايد: ( وَكَذلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلى آلِ يَعْقُوبَ كَما أَتَمَّها عَلى أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْراهِيمَ وَإِسْحاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ)؛(1) «و اين گونه پروردگارت تو را بر مىگزيند، و از تعبير خوابها به تو مىآموزد، و نعمتش را بر تو و خاندان يعقوب تمام و كامل مىكند، همانگونه كه پيش ازاين، برپدرانت ابراهيم و اسحاق تمامكرد، به يقين، پروردگار تو دانا و حكيم است.»
2 - و نيز از زبان حضرت موسى(علیه السلام) نقل مىكند كه مىفرمايد: ( وَاجْعَلْ لِي وَزِيراً مِنْ أَهْلِي * هارُونَ أَخِي * اُشْدُدْ بِهِ أَزْرِي * وَأَشْرِكْهُ فِي أَمْرِي * كَيْ نُسَبِّحَكَ كَثِيراً * وَنَذْكُرَكَ كَثِيراً * إِنَّكَ كُنْتَ بِنا بَصِيراً * قالَ قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَكَ يا مُوسى)؛(2) «و وزيرى از خاندانم براى من قرار ده. برادرم هارون را. با او پشتم را محكم كن. و او را در كارم شريك ساز. تا تو را بسيار تسبيح گوييم، و تو را بسيار ياد كنيم. چرا كه تو هميشه از حال ما آگاه و بينايى. فرمود: اى موسى! آنچه را خواستى به تو داده شد.»
3 - در مورد حضرت داوود(علیه السلام) مىفرمايد: ( يا داوُدُ إِنّا جَعَلْناكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النّاسِ بِالْحَقِّ)؛(3) «اى داوود! ما تو را خليفه [و نماينده خود] در زمين قرارداديم، پس در ميان مردم به حقّ داورى كن.»
___________________________________________________________________________
1) سوره يوسف، آيه 6.
2) سوره طه، آيات 29 - 36.
3) سوره ص، آيه 26.