هفهاف بن مهند ساکن بصره بود، وی چون از قیام امام حسین (علیه‌السلام) آگاهی یافت، از بصره به یاری ایشان شتافت. اما هنگامی به کربلا رسید که امام (علیه‌السلام) شهید شده بود. از این‌رو وارد سپاه عمر سعد گردید و شمشیر از نیام برآورد و گفت:
«یا ایُّهاالجُندُ المُجَنّد، أنَا الهَفهافُ بنُ المُهَنّد، أبغی عِیالَ مِحمّد»
«ای سپاهیان فراهم آمده، من هفهاف بن مهنّدم، در جست و جوی خاندان محمّدم»
آنگاه بر آنان حمله‌ور شد، او دلیرانه جنگید و افراد زیادی را کشت، تا آنکه افراد سپاه دشمن او را محاصره کردند، هفهاف پس از نبردی دلیرانه، سرانجام پنج نفر او را محاصره کردند و به شهادت رساندند.[۱][۲]

ستودن امام سجاد علیه السلام از هفهاف
بنابر نقلی امام علی بن الحسین (علیه‌السلام) شجاعت هفهاف در روز عاشورا را ستوده است. شجاعت و جنگاوری او چنان بود که امام سجاد (علیه‌السّلام) دربارهٔ او فرمود: از زمان بعثت پیامبر تاکنون، مردم هیچ مبارزی را بعد از علی (علیه‌السّلام) همچون او ندیدند. [۳][۴]
هفهاف در رکاب امام علی علیه السلام
مؤلف تنقیح المقال- بدون ذکر سند از سیره‌نویسان نقل نموده که هفهاف از شیعیان مخلص و شجاع امام علی (علیه‌السلام) بود. در جنگ‌های آن حضرت، حضور داشت.
در جنگ صفین امام (علیه‌السلام) او را بر ازدیان بصره فرماندهی داد. بعد از شهادت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) هفهاف از اصحاب امام حسن و سپس امام حسین (علیهما السلام) گردید تا این‌که روز عاشورا در یاری سیدالشهداء به درجه رفیع شهادت نایل آمد.
[۵][۶][۷][۸][۹]
پانویس
۱. کوفی، فضیل، تسمیة مَن قُتل مع الحسین علیه‌السلام من ولده وإخوته وأهل بیته وشیعته، ص۳۰-۳۱.   
۲. صنعانی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة، ج۱، ص ۱۰۵
۳. کوفی، فضیل، تسمیة مَن قُتل مع الحسین علیه‌السلام من ولده وإخوته وأهل بیته وشیعته، ص۳۰-۳۱.    
۴. صنعانی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة، ج۱، ص ۱۰۵
۵. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱، ص۳۰۳-۳۰۴
۶. جمعی از نویسندگان، ذخیرة الدارین، ج۱، ص۴۵۷.    
۷. موسوی زنجانی، وسیلة الدارین، ج۱، ص۲۰۳-۲۰۴
۸. حائری مازندرانی، معالی السبطین، ج۱، ص۴۰۰- ۴۰۲
۹. محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، ج۲، ص۱۴۴-۱۴۵.