شخصیت والای علمی اخلاقی امام جواد علیه السلام در نگاه خلفاء، دانشمندان، نویسندگان و تاریخ نگاران غیر شیعه، سندی گویا بر جایگاه رفیع این امام همام در بین مسلمانان می‎باشد كه به عنوان نمونه به چند مورد آن اشاره می‎شود:

1- مامون عباسی:
خلیفه مقتدر عباسی در پاسخ به اعتراض بزرگان بنی عباس در خصوص به تزویج در آوردن دخترش "ام‎الفضل" به امام جواد علیه السلام، این امام همام را اعجوبه عصر خواند و گفت: "قد اخترته لتبریزه علی كافه اهل الفضل فی العلم و الفضل مع صغر سنه و الاعجوبه فیه بذالك"، من بدان جهت وی را به دامادی خود برگزیدم كه با كمی سن در علم و فضیلت بر همه اهل زمان برتری دارد و اعجوبه‎ای است در علم و دانش. (1)

2- اسقف بزرگ مسیحی:
اسقف مسیحی پس از آگاهی یافتن از علم و دانش امام جواد علیه السلام در مسائل پزشكی گفت: به نظر می‎رسد این شخص "امام جواد علیه السلام" پیامبری از نسل پیامبران است. (2)

3- سبط بن جوزی:
سبط بن جوزی از تاریخ نویسان اهل تسنن پس از بیان تاریخ تولد و شهادت حضرت می‎نویسد:
"كان علی منهاج ابیه فی العلم و التقی و الزهد و الجود"، او در علم و تقوا، پرهیزگاری و سخاوت چون پدر بزرگوارش "امام رضا علیه السلام" و دنباله‎رو او بود. (3)

4- ابن ابی طلحه:
ابن ابی طلحه شافعی در كتاب مطالب السؤول فی المناقب آل الرسول درباره شخصیت امام جواد علیه السلام می‎نویسد: او گرچه صغیر السن است ولی كبیرالقدر و رفیع الذكر می‎باشد. (4)

5- ابن صباغ مالكی:
علی بن محمد احمد مشهور به "ابن صباغ" فقیه مالكی و متوفای 855 در مكه پس از بیان گوشه‎ای از خصوصیات زندگی حضرت جواد علیه السلام، می‎نویسد: آری چنین بود كرامات جلیل و مناقب او.
و در جای دیگر می‎افزاید: چه گوییم ما در جلالت و مقام امام جواد علیه السلام و فضیلت كمال و عظمت و جلال او، حضرتش در میان طبقات ائمه علیهم السلام سنش كمتر از همه و قدر و شانش اعظم است. او در اندك مدتی از عمر شریفش كراماتی بسیار و معجزاتی بی‎شمار از خود نشان داده و معارج و فضیلت كمال را طی كرده و از رشحات و تراوش دانش و بینش خود اثرها گذاشته و از نفحات و ریزش فضل كمالش بی اندازه و شمار فیوضاتی به عالم علم نثار فرموده. (5)

6- ابن تیمیه:
ابن تیمیه که وهابیت با پیروی از کتاب های او شکل گرفت، می‎گوید: محمد فرزند علی ملقب به جواد از بزرگان و اعیان بنی‎ هاشم است كه در سخاوت و بزرگواری شهرت تام دارد. (6)

7- یوسف بن اسماعیل نبهانی:
یوسف بن اسماعیل نبهانی حنفی ادیب و شاعر فلسطینی، متولد 1350 هجری كه از وی سیزده كتاب مهم بر جای مانده، می‎نویسد:
محمد جواد فرزند علی رضا علیه السلام از بزرگان امامان و چراغ هدایت امت و سادات اهل‎بیت علیهم السلام است كه عبدالله شبراوی شافعی نیز از وی در كتاب خود "الاتّحاف بجبّ الاشراف" با ستایش و تكریم یاد كرده است. (7)

8- ابن حجر هیثمی:
ابن حجر هيثمی محدث و رجالی بزرگ اهل تسنن می گويد:
...او دارای موقعيت عظيم در خاندان مكرمی است، كه عضويت در آن توفيق خداوندی می خواهد. ...و خداوند ما را در زمره دوستان اين خاندان محشور نمايد! آمين. (8)

9- علی جلال حسینی:
علی جلال حسینی دانشمند بزرگ مصری می‎نویسد:
محمد الجواد ابوجعفر دوم فرزند علی علیه السلام در سال 195 هجری در مدینه دیده به جهان گشود. وی با وجود سن كم در علم و فضیلت سرآمد همه عالمان و اهل فضیلت زمان خویش بود. (9)

10- خیرالدین زركلی:
خیرالدین زركلی از دانشمندان بزرگ اهل تسنن می‎نویسد: ابوجعفر جواد علیه السلام چون اجداد خویش مقام بلندی داشت. هوشمند و خوش بیان بود و استعداد نیرومند و اصیلی داشت. (10)

? پى‌نوشتها:
1- بحارالانوار، ج50، ص75/ موسوعة الامام الجواد علیه السلام، ج1، ص360 و 363/ اعیان الشیعه، ج 3، ص 129
2- المناقب لابن شهر آشوب، ج 4، ص389/ موسوعة الامام الجواد علیه السلام، ج 1، ص362
3- تذكرة الخواص، ص202/ الامام جواد علیه السلام، ص72
4- كشف الغمه، ج 2، ص186/ سرورالفؤاد، ص40
5- حلیة الابرار، ج 4، ص 568/ الفصول المهمه، ص266/ موسوعة الامام الجواد علیه السلام، ج 1، ص 364/ سرور الفؤاد ابوالقاسم سحاب، ص 40 و 41
6- منهاج السند، ص 127
7- جامع كرامات الاولیاء، ج 1، ص100
8- الصواعق المحرقة على أهل الرفض و الضلال و الزندقة، ج2، ص531
9- الحسین، ج 2، ص207/ الامام محمدالجواد علیه السلام،ص 76/ زندگانی امام جواد علیه‎السلام، ص200
10- الامام محمد الجواد علیه السلام، ص 76/ زندگانی امام جواد علیه السلام، ص200

نوشتن دیدگاه