به نقل از حمید:

چرا کنیز و غلام در اسلام وجود دارد آیا در اختیار گرفتن یک نفر و آرادی اون برای زندگی کردن جایز است؟؟

برده داری در اسلام

بسم الله الرحمن الرحيم

﴿يا أيّها الناس إنّا خلقناکم من ذکر و انثی ٭ و جعلناکم شعوباً و قبائل لتعارفوا ٭ إنّ أکرمکم عند الله أتقاکم﴾

بر اساس آيه شريفه13، سوره مبارکه «حجرات»، از ديدگاه دين مبين اسلام، همة انسان‌ها فرزندان يک پدر و مادرند (آدم و حوّا)، يا همة انسان‌ها موجوداتی پديد آمده از يک مرد و زن (پدر و مادر) می‌باشند، و هيچ دسته و گروهی بر بقية مردم هيچگونه برتری و شرافتی ندارد.
و حکمت اختلاف اقوام و قبائل، تنها «شناسايی نسب» است (که اهمّيت بلکه ضرورت آن، در زندگی اجتماعی انسان، نيازمند مجالی ديگر است).
بلی يک استثناء وجود دارد و آن برتری و کرامت انسانی بر انسان ديگر به سبب تقوا و پرهيزگاری است. [که بدون شک، اين استثناء هرگز موجب برتری‌جويی و استعباد و استخدام نخواهد شد].

بنا بر اين اصلِ اساسی، هيچ انسانی حق ندارد بر اساس برتری‌طلبی، انسان ديگری را، يا کار و منافع او را، ملک خود دانسته، و او را در اختيار خود گرفته، و برده و بنده و خادم خويش قرارش دهد (حتی اگر فرزندش باشد).

اما می‌بينيم همين دين اسلام، قضية غلام و کنيز و احکام برده‌داری را مطرح می‌کند !

اين تناقض نيست.

با شناختی که نسبت به اسلام و قرآن و فرستنده و آورنده‌اش داريم، پی می‌بريم که اضطرار ويژه و مسأله (به‌اصطلاح) اورژانسی موجب شده که در اين مورد، اسلام دست از اصل زيربنايی خود (که اصل «آزادی انسان» است) بردارد و مسأله برده‌داری را با شرائط بسيار ويژه و با نهايت احتياط، مطرح نمايد.

پس بايد با دقّت و باريک‌بينی هرچه تمام‌تر بررسی کنيم:

1ـ دقيقاً در چه وضعيتی، اسلام برده‌داری را تجويز می‌کند؟
2ـ چه اضطرار و خطری موجب چنين حکمی شده است؟
به عبارت ديگر: در آن وضعيت خاص، اسلام چه تهديدی را تشخيص داده که برای پيشگيری و دفع خطرش ناچار شده از قانون اساسی خود دست بردارد؟
3ـ با توجّه به اينکه در موارد وجود تهديد و خطر، عقلاً دست برداشتن از اصول و قوانين ريشه‌ای، فقط به اندازه‌ای جائز و رواست که تهديد و خطرِ مورد نظر برطرف شود، نه بيشتر؛ برنامة اسلامی در چنين موردی چيست؟
4ـ آيا برده‌داری در اسلام، حقيقتاً و واقعاً در عمل، همان برده‌داری شناخته شده در جوامع بشری است (که امری زشت و ناپسند است)؟ يا فقط تشابه اسمی دارند؟

به نظر می‌رسد در اين چهار موضوع، اگر اسلام، سخن قانع‌کننده و قابل دفاعی داشته باشد، بايد مطرح کند. وگرنه لکة زشت برده‌داری و مسائل و احکام آن، بايد بکلی از چهرة زيبای اسلام زدوده شود. (مقصود احکام و مسائل مورد اتّفاق همة فرق اسلامی است، نه ديدگاه فرقة خاصی از سنّی يا شيعه)

وضعيت خاص:

زمانی که گروهی از کفّار ساکن در منطقه‌ای دارای زندگی مستقل (دارالکفر، دارالحرب) برای جامعه مسلمين تهديد محسوب می‌شوند يعنی بالفعل دشمن فعّال هستند که در حال رساندن آزار و اذيّت‌اند، يا بالقوّه دشمن خطرناک محسوب می‌شوند که دنبال فرصت و در صدد رساندن آزار و اذيّت‌اند. و لشکر اسلام متشکّل از سربازان مسلمان، تحت فرماندهی پيامبر اسلام ص يا شخصی که مستقيماً از طرف پيغمبر اکرم ص منصوب شده [يا با اذن و رضايت او]، به قصد اطاعت و فرمانبری از امر و فرمان خداوند متعال، به سمت آنها رفته و آنان را بين سه گزينه ـ «پذيرش آگاهانه دين اسلام» ، «باقی ماندن بر دين خود با پرداخت ماليات» ، «جنگ و نبرد» ـ مخيّر نموده، و آنان گزينة سوم را انتخاب می‌کنند، و سپاه اسلام آنها را مورد حمله و يورش (دفاعی يا هجومی) قرار داده و آنان را شکست داده و بر آنان پيروز می‌شود.
پس از اين پيروزی، با مردان جنگجو که چون مار زخمی زنده مانده‌اند، و با خانواده‌ها و اموال آنان، بايد چه کنند؟

بيش از سه گزينه وجود ندارد:

الف ـ آنان را به حال خود در همان منطقة سکونتشان رها کرده، و مسلمين به محل سکونت خود (دارالاسلام) بازگردند. [اين گزينه قطعاً اشتباه است زيرا آنان پس از تجديد قوا به تهديد بزرگتری تبديل می‌شوند].

ب ـ همه را قتل عام نموده، از دم تيغ بگذرانند؛ تا هرگونه تهديدی (و حتّی احتمال آن) ريشه‌کن شود. [اين رفتار غيرانسانی بوده و هيچ فطرت سالمی آن را نمی‌پذيرد].

ج ـ آنان را به همراه خود به دارالاسلام بياورند و در بين خانواده‌های مسلمان توزيع نموده، تا ضمن اينکه از آنان سلب قدرت شده و تحت نظر هستند، از نزديک با دين اسلام و برنامه‌های دينی و معارف اسلامی آشنا شوند، در حالی که هزينة زندگی (از خوراک و پوشاک و مسکن) آنان برعهدة سرپرستان خانواده است. و سپس به تدريج شرائط آزادی مجدّد آنان را فراهم کنند تا از راه‌های گوناگون (انواع کفّاره‌ها و جريمه‌ها، از قبيل شکستن نذر، عهد، سوگند، و افطار عمدی، و ظهار، بنحو وجوب، و نيز مکاتبه و ... ، و نيز انواع و اقسام عتق مستحب) بتوانند به وضعيت اولية خود بازگشته و اين بار به عنوان يک انسان آزاد مسلمان، در جامعه مسلمين، از حقوق عادلانه خود ـ مانند سائر برادران ايمانی ـ بهره ببرند.

به نظر می‌رسد با تصوّر درست و درک صحيح از اين وضعيت خاص، اگر عاقلانه فکر کنيم، [در عين حال که با اختصار بيان شد] پاسخ هر چهار سؤال به دست می‌آيد و روشن می‌شود که دين اسلام مثل هميشه بهترين و عاقلانه‌ترين گزينه را پيشنهاد داده است.

ضمن اينکه روش برده‌داری در اسلام، با روش برده‌داری متعارف بين جوامع غيراسلامی، تنها در اسم مشابهند، و اگر احکام و مسائل مربوطه رعايت گردد، کرامت انسانیِ غلام و کنيز، هرگز مخدوش نمی‌شود.

و الحمد لله ربّ العالمين

خیلی ممنون میشم بایی